11 grudnia 2019 roku Sąd Najwyższy wydał wyrok w jednej ze spraw frankowiczów. Na 43 stronach uzasadnienia można przeczytać, że umowę o kredyt indeksowany należy unieważnić, a banki mają prawo żądać wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, nawet przy unieważnionej umowie. Opinie co do tego stanowiska są jednak podzielone…
Obecność klauzul abuzywnych unieważnia umowę
SN podtrzymał, że klauzule indeksacyjne są abuzywne. Potępił zapisy o stosowaniu kursu franka szwajcarskiego wg tabel banków, uznając je za niejasne i niezrozumiałe, a więc niewiążące konsumentów.
Co ciekawe, wcześniej trzymał się wersji, że zapisy o przeliczaniu kursu franka wg powyższych tabel można zastąpić innym kursem, znacznie klarowniejszym, mianowicie średnim kursem NPB. Tym razem uznał, że skoro z umowy zostaną wymazane klauzule indeksacyjne, to może uczynić ją nieważną. Nie ma więc teoretycznie co już tutaj zmieniać, czym zastępować.
Dotychczas Sąd Najwyższy zajmował stanowisko, że indeksację można z umowy usunąć, a zachować stawkę LIBOR. Przy tym wyroku ono się zmieniło.
Banki mogą obciążyć kredytobiorców za korzystanie z kapitału?
Więcej wątpliwości budzi kwestia dopuszczenia przez banki wysuwania roszczeń za korzystanie z kapitału, nawet gdy umowa z frankowiczem zostanie unieważniona. Ani Rzecznik Finansowy, ani Rzecznik Praw Obywatelskich nie zgadzają się z tym poglądem.
Co ważne, w świetle prawa, nawet jeśli bank zechce sądzić się z kredytobiorcą z tego powodu, musi pamiętać, że jego roszczenia przedawniają się po 3 latach. Oznacza to, że może odzyskać tylko to, co wypłacił kredytobiorcy w ciągu ostatnich 3 lat. Prawdopodobnie ostatecznie w kwestii roszczeń to TSUE rozstrzygnie, kto ma rację…
*
Niemniej jednak nie warto czekać na kolejne orzeczenia, warto działać już teraz i złożyć pozew. Już dziś większość wyroków zapada na korzyść frankowiczów. Lawina ruszyła po październikowym orzeczeniu TSUE. Wiele instytucji jest tego samego zdania – to banki łamały prawo, a więc stoi ono po stronie kredytobiorców. Im szybciej złoży się pozew, tym zwiększa się szansę na odzyskanie większej kwoty (zanim przedawnią się roszczenia).
